Europese digitale rechten en beginselen

Technologie moet ten dienste staan van en ten goede komen aan alle mensen die in de EU wonen en hen in staat stellen hun aspiraties na te streven. Het mag geen inbreuk maken op hun veiligheid of grondrechten. 

De EU en haar lidstaten verbinden zich ertoe ervoor te zorgen dat de digitale transformatie iedereen ten goede komt en het leven van alle mensen in de EU verbetert. Zij nemen maatregelen om ervoor te zorgen dat onze rechten zowel online als offline worden geëerbiedigd en bevorderen deze aanpak zowel thuis als op het internationale toneel. 

Universele toegang tot inclusieve technologie die de rechten van de EU eerbiedigt, is van essentieel belang. Iedereen moet: 

De EU en haar lidstaten hebben zich ertoe verbonden niemand aan zijn lot over te laten, steun te verlenen aan inspanningen om alle onderwijs- en opleidingsinstellingen uit te rusten, het recht om offline te zijn van het werk te waarborgen en te zorgen voor een digitale identiteit die toegang geeft tot een breed scala aan onlinediensten.

Iedereen moet in staat worden gesteld om online zijn eigen, geïnformeerde keuzes te maken. Dit geldt ook voor de interactie met artificiële-intelligentiesystemen, die als instrument voor mensen moeten dienen, met als uiteindelijk doel het menselijk welzijn te vergroten. 

De EU en de lidstaten verbinden zich er met name toe mensgerichte, betrouwbare en ethische artificiële-intelligentiesystemen te bevorderen, die op transparante wijze en in overeenstemming met de waarden van de EU worden gebruikt.

Keuzevrijheid houdt ook in dat we vrij kunnen kiezen welke online diensten we gebruiken, op basis van objectieve, transparante en betrouwbare informatie. Dit houdt op zijn beurt in dat bedrijven in staat worden gesteld om te concurreren en te innoveren in de digitale wereld.

Iedereen moet toegang hebben tot een betrouwbare, diverse en meertalige onlineomgeving en moet weten wie eigenaar is van of zeggenschap heeft over de diensten die zij gebruiken. Dit stimuleert een pluralistisch publiek debat en deelname aan de democratie.  

In de verklaring wordt ook benadrukt dat er een digitale omgeving moet worden gecreëerd die mensen beschermt tegen desinformatie, informatiemanipulatie en andere vormen van schadelijke inhoud, waaronder intimidatie en gendergerelateerd geweld. Het erkent de rol van zeer grote onlineplatforms in dit verband en verzoekt hen de risico’s die voortvloeien uit de werking en het gebruik van hun diensten te beperken. 

De EU en de lidstaten verbinden zich er met name toe de daadwerkelijke toegang tot digitale inhoud die de culturele en taalkundige diversiteit in de EU weerspiegelt, te ondersteunen. 

Iedereen moet toegang hebben tot veilige, beveiligde en privacybeschermende digitale technologieën, producten en diensten. De EU en de lidstaten verbinden zich er met name toe de belangen van mensen, bedrijven en overheidsdiensten tegen cybercriminaliteit te beschermen en ervoor te zorgen dat iedereen effectieve controle heeft over zijn persoonsgegevens en niet-persoonsgebonden gegevens in overeenstemming met het EU-recht. 

Kinderen en jongeren moeten in staat worden gesteld veilige en weloverwogen keuzes te maken en hun creativiteit in de digitale omgeving tot uitdrukking te brengen. De EU en de lidstaten verbinden zich er ook toe positieve ervaringen voor kinderen en jongeren in een leeftijdsgeschikte en veilige digitale omgeving te bevorderen en hen te beschermen tegen schadelijke en illegale inhoud, uitbuiting, manipulatie en misbruik online. 

De digitale en de groene transitie zijn nauw met elkaar verbonden. Hoewel digitale technologieën veel oplossingen bieden voor klimaatverandering, moeten we ervoor zorgen dat ze niet zelf bijdragen aan het probleem. Digitale producten en diensten moeten op duurzame wijze worden ontworpen, geproduceerd en verwijderd. 

De EU en de lidstaten verbinden zich ertoe digitale technologieën met minimale negatieve milieu- en sociale gevolgen te ondersteunen. Het doel is digitale technologieën te bevorderen die een positief effect hebben op het milieu en het klimaat en bijdragen tot de groene transitie. Ze verbinden zich er ook toe duurzaamheidsnormen en keurmerken voor digitale producten en diensten te bevorderen, om mensen meer informatie te verstrekken over hun milieueffecten. 

De Europese verklaring over digitale rechten en beginselen biedt burgers een brug naar de digitale wetgeving en het digitale beleid van de Unie, aangezien deze de richting aangeeft van het reizen van de Unie op weg naar digitale transformatie.

De Commissie houdt toezicht op de toepassing van digitale rechten en beginselen in de hele EU en publiceert haar jaarlijkse monitoring samen met het verslag over de stand van het digitale decennium. Het monitoringverslag is bedoeld om aan te tonen hoeveel de EU en de lidstaten tijdens deze reis op koers blijven. Via de beste praktijken van de lidstaten wil zij de aanzet geven tot verdere maatregelen in de hele EU.

De verklaring is ook een leidraad voor de EU in haar internationale betrekkingen en helpt vorm te geven aan een wereldwijde digitale transformatie waarin mensen en mensenrechten centraal staan.

De Commissie heeft zich ertoe verbonden regelmatig verslag uit te brengen aan het Parlement en de Raad over de vooruitgang die is geboekt bij de bevordering en uitvoering van de verklaring. Het verslag van 2024 is beschikbaar (pdf), samen met de ondersteunende studie.